بهنازصفری؛ بازار: تحقق چشم انداز توسعه صنعتی کشور، مستلزم تدوین و اجرایی ساختن یک برنامه کلان و جامع است. در غیر این صورت بروز عدم توازن ها، چالش های بسیاری را برای فعالیت بنگاه های صنعتی ایجاد می کند. طی سال های گذشته عدم توجه دقیق به منابع و پتانسیل های کشور، مانند سنگ معدن، نیروی انسانی کارآمد و انرژی همچنین نحوه اولویت بندی در مصرف منابع مشکلات متعددی را برای بخش صنعت و به طور خاص صنایع فولادی به دنبال داشته است. طوری که در زنجیره ارزش فولاد عدم توازن ها آزاردهنده بود. زیرا همیشه در بخشی افزایش تولید و در بخش دیگر کاهش تولید وجود داشت و زنجیره فولاد هیچ وقت بالانس نمی شد، ولی طی سنوات گذشته شرایط تغییر کرد و در نهایت توازن در بخش های مختلف زنجیره فولاد ایجاد شد. طوریکه الان در بخش های مختلف به اندازه نیازهای کشور تولید انجام می گیرد و کمبودی در این بخش ها ایجاد نمی شود.

به چشم انداز ۱۴۰۴ تولید فولاد نزدیک می شویم

بهرام شکوری، رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی کشور در گفت و گو با بازار در خصوص این که در بخش فولاد آیا به آن میزان تولیدی که باید برسیم رسیده ایم یا نه؟ بیان کرد: دربخش فولاد پیشرفت های خیلی خوبی داشته ایم و تقریبا به حد نصابی که مدنظر داشتیم رسیده ایم، اما برای این که به چشم انداز تولید فولاد برسیم، باید تا حد امکان محدودیت های موجود برداشته شده و شرایط برای تولید بیشتر مهیا شود.

وی افزود: وقتی گفته ایم تا افق ۱۴۰۴ به تولید ۵۵ میلیون تنی برسیم، یعنی این که با ۸۰ درصد ظرفیت های موجود فعالیت داشته باشیم. تا کنون به تولید ۳۵ میلیون تن رسیده ایم و به نظر نمی رسد و مشکلی هم برای تولید مابقی فولاد وجود داشته باشد، فقط باید دولتمردان و مسوولان تا حد امکان مشکلات موجود بر سر تولید فولاد را از بین ببرند.

رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی تصریح کرد: در واقع مسیر زیادی نمانده است تا فولاد به حد نصاب های لازم برسد. با این پروژه هایی هم که در دست احداث هستند، به خصوص در سواحل جنوبی کشور شرایط خوبی ایجاد شده است. طوریکه که تا دو سال آینده میزان تولید فولاد به ۴۵ میلیون تن خواهد رسید.

زنجیره ارزش فولاد به توازن رسیده است

مسیر توسعه ای زنجیر فولاد درحال حاضر با چالش های مهم و تعیین کننده ای مواجه است. از این رو سرمایه گذاری بیش از پیش بر روی زیرساخت های آب و انرژی در کنار آموزش نیروی کارآمد، استراتژی هایی هستند که برای تداوم روند توسعه زنجیره فولاد و تحقق اهداف پیش بینی شده برای آن ضروری هستند.

طی سنوات گذشته توازن زنجیره فولاد بیشتر شده است. یعنی الان مشاهده می کنیم که مثلا سنگ آهن بیشتری نسبت به گذشته نداریم، یا کنسانتره بیشتر از نیاز کشور تولید نمی شود

وی در خصوص این که آیا توانسته ایم در زنجیره ارزش فولاد توازن ایجاد کنیم پاسخ داد: طی سال های گذشته در زنجیره فولاد توازن خوبی برقرار نبود و در این راستا هم مشکلات عمده ای به وجود می آمد، ولی طی سنوات گذشته توازن زنجیره فولاد بیشتر شده است. یعنی الان مشاهده می کنیم که مثلا سنگ آهن بیشتری نسبت به گذشته نداریم، یا کنسانتره بیشتر از نیاز کشور تولید نمی شود.

شکوری افزود: البته در بخش گندله تا حدی مازاد تولید وجود دارد، ولی در بخش آهن اسفنجی تقریبا اندازه نیازهای کشور تولید انجام می شود. فقط گاهی اوقات تا یک و نیم میلیون تن مازاد تولید داریم که رقم زیادی نیست. درواقع به طور کلی زنجیره تولید فولاد در حال حاضر در شرایط مناسبی به سر می برد و مثل گذشته با افزایش و کاهش تولید در بخش های مختلف مواجه نیستیم.

در زنجیره تولید فولاد تقریبا توازن ایجاد شده است و دیگر مانند گذشته در بخشی های مختلف با کمبود تولید و در بخش دیگر با مازاد تولید مواجه نیستیم. بنابراین توازن خوبی در زنجیره فولاد ایجاد شده است

به گفته وی؛ این موارد نشان دهنده این است که در زنجیره تولید فولاد تقریبا توازن ایجاد شده است و دیگر مانند گذشته در بخشی های مختلف با کمبود تولید و در بخش دیگر با مازاد تولید مواجه نیستیم. بنابراین توازن خوبی در زنجیره فولاد ایجاد شده است.

در بخش فولاد صنایعی هم مثل نورد و لوله پروفیل وجود دارد که اگر آنها هم توسعه پیدا کنند، قطعا فولادهای آلیاژی هم به شرایط خوبی می رسند. همچنین می توان ورق های ضد سایش تولید کرد که در این زمینه هنوز هم از کشورهایی مثل سوئد واردات داریم. در واقع هنوز در بخش هایی از محصولات فولادی نتوانسته ایم موفق عمل کنیم و به خودکفایی های لازم برسیم

رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اظهار داشت: در بخش فولاد صنایعی هم مثل نورد و لوله پروفیل وجود دارد که اگر آنها هم توسعه پیدا کنند، قطعا فولادهای آلیاژی هم به شرایط خوبی می رسند. همچنین می توان ورق های ضد سایش تولید کرد که در این زمینه هنوز هم از کشورهایی مثل سوئد واردات داریم. در واقع هنوز در بخش هایی از محصولات فولادی نتوانسته ایم موفق عمل کنیم و به خودکفایی های لازم برسیم.

شکوری تاکید کرد: باید به سمت و سویی حرکت کنیم که بتوانیم محصولاتی که در کشورمان تولید نمی شود و در این زمینه واردات محصولات مختلف داریم، فعالیت هایمان را شروع کنیم و تولیداتمان را به مرور افزایش دهیم تا از واردات این گونه محصولات فولادی هم بی نیاز شویم. زیرا نیاز جهان به محصولات فولادی در صنایع مختلف رو به افزایش است برای همین، باید میزان تولیداتمان را در بخش های مهم و کابردی افزایش دهیم.

تحریم ها مانع بزرگ صادرات فولاد هستند

ایران از جمله کشورهایی است که هم فولاد با کیفیتی تولید می کند و هم می تواند مازاد نیاز کشور را به سایر کشورها صادر کند، ولی متاسفانه به خاطرتحریم هایی که به کشور تحمیل شده است، تا حد زیادی میزان صادرات محصولات مختلف معدنی به خصوص فولاد کاهش یافته است. این مساله به خاطر مراودات بانکی است که نمی توان با سایر کشورها برقرار کرد. تنها کشوری که درحال حاضر می توانیم به آنجا صادرات فولاد داشته باشیم کشور چین است و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و مقدار محدودی هم به اروپا، درحالی که اگر تحریم ها برداشته شود می توانیم صادرات بیشتری داشته باشیم.

شکوری در خصوص میزان صادرات فولاد ایران به سایر کشورها بیان کرد: با وجود تحریم هایی که به ایران تحمیل شده است، ایران نمی تواند به سایر کشورها صادرات مستقیمی داشته باشد، برای همین عملا ارتباط بانکی با سایر کشورها محدود شده است. زیرا بحث باز شدن ال سی وجود دارد که در شرایط کنونی امکان پذیر نیست. زیرا طبیعتا این موارد مشکلاتی را برای کشور ایجاد می کند. در نتیجه آمار صادرات به سایر کشورها پایین آمده است.

درحال حاضر هم عمده ترین بخش صادرات محصولات فولادی به کشور چین انجام می گیرد. البته بخشی از صادرات فولاد هم به کشورهای اروپایی صورت گرفته است ولی طبیعتا این میزان چندان زیاد نیست

وی تصریح کرد: درحال حاضر هم عمده ترین بخش صادرات محصولات فولادی به کشور چین انجام می گیرد. البته بخشی از صادرات فولاد هم به کشورهای اروپایی صورت گرفته است ولی طبیعتا این میزان چندان زیاد نیست. البته یکسری عوارضی هم آنها در نظر گرفته بودند زیرا فکر می کردند ما با قیمت هایی پایین محصول تولید می کنیم، که خوشبختانه این مساله هم رفع و رجوع شد.

وی عنوان کرد: البته باید به این مساله هم توجه ویژه ای شود که میزان صادرات فولاد در یک کشور می تواند منبع درآمد خوبی محسوب شود و نیازهای بازارهای خارجی را تامین کند، بنابراین توجه به صادرات فولاد و برطرف کردن موانع موجود می تواند در افزایش ارزآوری برای کشور تاثیرات خوبی داشته باشد.