پایگاه خبری تحلیلی آذرمغان به نقل از مهر -گزارش بین الملل: نشست پنج روزه «رسانه و جنگ» از روز شنبه به ابتکار شبکه الجزیره قطر در شهر استانبول ترکیه در حال برگزاری است. در این نشست تخصصی حدود ۱۰۰ نفر از خبرنگاران و کارشناسان رسانه‌های مختلف منطقه حضور دارند. این نشست ها گفتگو محور است و به صورت پرسش و پاسخ برگزار می شود که در آن خبرنگارانی از موسسه رسانه‌ای مهر نیز مشارکت دارند.

این نشست به صورت کارگاهی با حضور کارشناسان حقوقی و رسانه‌ای برگزار می شود و در روز اول و دوم آن «هاله عاهد» حقوق دان برجسته اردنی به بررسی جنایات جنگی و مختصات نسل کشی و کشتار جمعی، همچنین چگونگی پیگیری حقوقی آن در مجامع بین المللی پرداخت.این موضوع تحت عنوان «خبرنگاران و قانون بین المللی بشردوستانه؛ مستندسازی جنایات جنگی» در مرکز فرهنگی الشرق در استانبول ارائه شد.

اما در روز سوم این نشست «محمد الزعانین» خبرنگار فلسطینی اهل غزه به ارائه مطالب خود تحت عنوان «منابع باز رسانه‌ای» (اوسینت، OSINT) پرداخت. وی از اعضای خبرگزاری «سند» (SANAD) است که اخیراً تحت نظارت مجموعه رسانه‌ای الجزیره درآمده است. فعالیت اصلی خبرگزاری سند نیز در ارتباط با منبع یابی و تحقیق درباره واقعیت اخبار منتشر شده در عرصه رسانه‌ای به ویژه با تمرکز بر اخبار خاورمیانه است.

خبرنگاران و پژوهشگران این نهاد رسانه‌ای که هم اکنون به عنوان بخشی از الجزیره فعالیت می کنند، در روزهای اخیر همزمان با آغاز عملیات طوفان الاقصی و تجاوز وحشیانه ارتش رژیم صهیونیستی، فعالیت‌های تحقیقی بسیار موفقی در اثبات دروغین بودن روایت های رژیم صهیونیستی داشته اند، که یکی از مهمترین آنها را می توان اثبات دروغ صهیونیست‌ها در ارتباط با بمباران بیمارستان المعمدانی در نوار غزه از سوی مقاومت فلسطین، دانست.

تشدید جنگ میان روایت‌های دروغین و واقعی

محمد الزعانین در ابتدای این نشست تاکید کرد: میدان درگیری رسانه‌ای در شرایط کنونی به ویژه پس از عملیات طوفان الاقصی به رسانه‌های غربی منتقل شده است و ما نیز در این روزها تمرکز خود را بر روی جنگ در این عرصه با روایت های دروغین صهیونیستی در ارتباط با جنگ غزه قرار داده ایم.

وی افزود: در هفته های اخیر پس از آغاز عملیات طوفان الاقصی، اطلاعات و اخبار منتشر شده از سوی رسانه های صهیونیستی بسیار هدفمند و فریبکارانه بوده است. ما در همین راستا تلاش خود را بر افشای دروغ های رژیم صهیونیستی در این جنگ قرار دادیم، موضوعی که از ابتدای جنگ تا زمان وقوع فاجعه بیمارستان المعمدانی که اوج این وقایع بود، ادامه یافت و هنوز نیز ادامه دارد.

خبرنگار الجزیره تاکید کرد: برای استفاده از منابع باز رسانه‌ای باید توجه داشته باشید که تنها شما نیستید که به اطلاعات دسترسی دارید بلکه به قول معروف دست بالای دست بسیار است و ممکن است در آن واحد چندین نفر به همان اطلاعاتی که شما در اختیار دارید، دسترسی پیدا کنند.

وی افزود: در این زمینه باید اهداف خود را به روشنی تعیین کرده و براساس یک نقشه راه معین و مشخص حرکت خود را ادامه دهید.

الزعانین، تهیه آرشیو از اطلاعات جمع آوری شده را امری بسیار مهم در راستای استفاده هدفمند از داده‌های منابع باز رسانه‌ای دانست و گفت: استفاده از OSINT می تواند به خبرنگاران و محققان در حقیقت یابی وقایع رخ داده کمک کند.

نقش مهم اطلاع از محل دقیق وقوع رویدادها

وی در ادامه تحقیق درباره محل جغرافیایی وقوع حادثه براساس اطلاعات و تصاویر موجود را امری بسیار مهم دانست و گفت: یافتن محل دقیق وقوع رخدادها می تواند به خبرنگاران در فهم وقایع کمک کند که در این زمینه می توان از نقشه های مختلف عرضه شده در فضای وب و دیگر ابزارهای در دسترس استفاده کرد.

خبرنگار و پژوهشگر فلسطینی در ادامه به اهمیت استفاده از تصاویر ماهواره ای اشاره کرده و گفت: دسترسی به اطلاعات ماهواره ای می تواند به شما در دستیابی به اطلاعات پیشرفته و دقیق کمک کند.

وی افزود: این تصاویر از سوی شرکت های تخصصی فعال در این زمینه نظیر Planet و Maxar آمریکا و Sentinel-hub که یک شرکت اروپایی است، ارائه می شود.

تحلیل تصاویر ماهواره ای برای درک صحنه نبرد

وی تاکید کرد: تحلیل تصاویر ماهواره ای در جنگ اخیر غزه به بسیاری از خبرنگاران در درک رخدادهای جنگی کمک کرد، به عنوان نمونه تحلیل تصاویر ماهواره ای در جریان نبرد زمینی در نوار غزه، باعث شد که ما متوجه شویم پیشروی تانک‌های ارتش رژیم صهیونیستی در محورهای مختلف در نوار غزه به کندی پیش می رود.

الزعانین افزود: همچنین تحلیل تصاویر ماهواره ای از نوار غزه در روز هشتم نوامبر گذشته نشان داد که تعداد تانک‌ها و خودروهای نظامی ارتش رژیم صهیونیستی در جریان نبرد زمینی به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده است.

خبرنگار الجزیره تاکید کرد: برای تحلیل تصاویر ماهواره ای باید از راهکار مقایسه آنها در برهه های زمانی مشخص استفاده کرد که در نهایت با این اقدام تفاوت های ایجاد شده در صحنه نبرد به طور عملیاتی و واضح روشن خواهد شد.

وی افزود: از طرف دیگر تحلیل تصاویر ماهواره ای در روز ۲۴ نوامبر گذشته نشان داد که ارتش رژیم صهیونیستی در حال حفر یک خندق بزرگ در نوار غزه برای جداسازی کامل جنوب از شمال این باریکه است که در شرایط کنونی از مناطق شرقی غزه به نزدیکی سواحل غربی رسیده است. همچنین تحلیل این تصاویر در روز ۳۰ نوامبر نشان داد که ارتش رژیم صهیونیستی چندین چادر نظامی در منطقه بیت لاهیا در شمال غربی غزه بر پا کرده است.

چگونه از واقعیت داده ها مطمئن شویم؟

محمد الزعانین در ادامه به موضوع اصالت اطلاعات در عرصه منابع باز رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: برای دسترسی به واقعیت داده های منتشر شده باید از کلیدواژه‌های اصلی در موتورهای جستجو استفاده کنید. همچنین برای اینکه از واقعیت تصاویر و یا کلیپ های منتشر شده مطمئن شوید، باید کیفیت را مورد بررسی دقیق قرار داده و کامنت های منتشر شده در قبال این تصاویر را مطالعه کنید. همچنین می توان از ابزارهای نرم افزاری برای درک واقعیت رخدادها استفاده کرد.

وی افزود: به عنوان نمونه اگر شما تصویر یا فیلمی از حداقل دو زاویه مختلف از یک رویداد مشخص داشته باشید، به طور تقریباً قطعی می توان گفت که این رخداد واقعیت دارد و در عرصه میدانی اتفاق افتاده و صحیح است.

بررسی یک نمونه موردی؛ بمباران بیمارستان المعمدانی

خبرنگار الجزیره در ادامه به نحوه افشای دروغ رژیم صهیونیستی در موضوع بمباران بیمارستان المعمدانی اشاره کرد و گفت: روایت دروغین و فریبکارانه صهیونیست ها درباره بمباران احتمالی بیمارستان المعمدانی، بر این مساله تمرکز داشت که این بیمارستان از سوی مقاومت در یک عملیات موشکی ناموفق با هدف حمله به اراضی اشغالی مورد اصابت موشک قرار گرفته است.

وی تاکید کرد: بلافاصله پس از این رخداد، ما وارد عمل شده و به تحلیل تصاویر دوربین های الجزیره از آسمان غزه و همچنین دیگر تصاویر موجود و در دسترس اقدام کردیم. فعالیت برای حقیقت یابی در این مساله ۱۴ ساعت به درازا کشید و در نهایت ما با در کنار هم قرار دادن تصاویر لحظه به لحظه الجزیره با دوربین های ثابت رژیم صهیونیستی در جنوب تل آویو (که تصاویر آن از یوتیوب پخش می شود) متوجه این واقعیت شدیم که موشکی که رژیم صهیونیستی مدعی شده از غزه به سوی بیمارستان المعمدانی پرتاب شده، تنها لحظاتی بعد از تصویر منتشر شده، از سوی سیستم دفاع موشکی ارتش رژیم صهیونیستی منهدم شده است و در زمان بمباران بیمارستان المعمدانی هیچ موشکی از غزه به سوی اراضی اشغالی پرتاب نشده است.

وی افزود: همه این رخدادها در زمانی چهار تا پنج دقیقه ای رخ داده است و در نهایت لحظاتی پس از انهدام موشک مقاومت، غزه هدف حملات موشکی ارتش رژیم صهیونیستی قرار گرفته و طی همین حمله که تصاویر آن نیز موجود است، بیمارستان المعمدانی مورد اصابت قرار می گیرد.