حسین بشیری گیوی؛ بازار: دموکراسی، سیستم های دموکراتیک، توسعه، توسعه پایدار، حفظ محیط زیست، دولت رفاه، کنش شهروندی، کنش انسانی، کنش عقلانی، کنش عاطفی و بسیاری دیگر از مفاهیم که در خدمت انسان و برای انسان می باشد.

سرمایه اجتماعی دربرگیرنده اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی است.

اگر جامعه ای دارای اعتماد شخصی، اعتماد بین شخصی، اعتماد نهادی و اعتماد تعمیم یافته باشد و شاخص های اعتماد از میزان و شدت بالایی برخوردار باشد می توان رگه های سرمایه اجتماعی را در جامعه مشاهده کرد.

اگر در فضای اعتماد شکل گرفته مشارکت اجتماعی افراد در حوزه های مختلف اعم از فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی هم مشاهده شود سرمایه اجتماعی ظهور می یابد و اگر در فضای اعتماد و مشارکت اجتماعی شکل گرفته انسجام اجتماعی افراد هم بالا باشد قطعا در آن جامعه شاهد توسعه و توسعه پایدار خواهیم بود.

استان عقب مانده اردبیل در حوزه های مختلف را در نظر بگیرید استانداران مختلف در دولت های مختلف پروژه‌هایی را برای توسعه استان تعریف کرده اند از کشت و صنعت مغان تا پایاب سد خداآفرین تا منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی نمین تا بندر خشک تا پایاب سد گیوی و سد مشکین شهر و بسیاری دیگر از پروژه‌ها به تنهایی می توانستند استان عقب مانده را به استان توسعه یافته تبدیل کند درحالیکه با وجود پروژه‌های بالقوه و بالفعل استان همچنان از درد عقب ماندگی رنج می برد.

کشت و صنعت مغان به تنهایی می تواند بیش از ۳۰ هزار کارگر را در خود جای دهد و منشا تولید بذر و شیر و گوشت و لبنیات و محصولات دامی و باغی باشد درحالیکه کشت و صنعت مغان بار خاطری برای استان و حیاط خلوت جریانهای سیاسی شده است. همه این موارد به پایین بودن سرمایه اجتماعی در استان بر می گردد.

در نظر بگیرید با هزاران مصیبت منطقه آزاد اردبیل در هیئت دولت، مجلس، شورای نگهبان و در نهایت در مجمع مصلحت به تصویب رسید ولی متأسفانه تا به امروز این امتیاز ویژه که می‌توانست در گام اول امنیت سفید در منطقه ایجاد کند و در نهایت باعث رونق تجارت و تولید شود به بایگانی فرستاده شده و هر زمان بحث منطقه آزاد به میان آید اختلاف نمایندگان استان را پیش می‌کشند درحالیکه عدم تحقق منطقه آزاد به پایین بودن سرمایه اجتماعی در استان خصوصا در شمال استان بر می گردد.

در هر روی تا زمانیکه سرمایه اجتماعی در استان اردبیل ارتقا نیابد استان اردبیل همچنان از درد عقب ماندگی در رنج و عذاب خواهد بود. نهادهای مدنی شخصیت های متنفذ باید شبانه روز تلاش کنند تا سرمایه اجتماعی را در استان ارتقا دهند و اگر سرمایه اجتماعی شکل بگیرد توسعه به خودی خود محقق خواهد شد.