سیدمحمد ابراهیمی مجموعه‌دار چراغ‌های قدیمی در پی راه اندازی اولین موزه تخصصی چراغ کشور در شهرستان گرمی اردبیل است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آذرمغان، پیشینیان ما برای چراغ به عنوان منبع نور و روشنایی ارزش زیادی قائل بودند. «چراغ» در فرهنگ ایرانیان به ویژه آذربایجان از قداست و جایگاه بالایی برخوردار است تا جایی که در فرهنگ محاوره عامیانه به «سوی چراغ» (نور چراغ) قسم می‌خورند. در شهرستان گرمی به مکان مقدس «اوجاق» یا «چراغ» می‌گویند و حتما نوری و چراغی در آن روشن می‌کنند. حالا روایت امروز ما روایتی از مجموعه چراغ‌های قدیمی است که یکی از فرهنگیان اهل ذوق شهرستان گرمی اردبیل با تلاش خود آن‌ها را جمع‌آوری کرده.

ایده جمع‌آوری چراغ
«سیدمحمد ابراهیمی» از معلمان و پژوهشگران تاریخ و جغرافیای منطقه است. وی مولف چند جلد کتاب پژوهشی درباره تاریخ و جغرافیایی مغان است و اشیای تاریخی در زمان پژوهش‌های تاریخی و حضور در روستاها و مناطق مختلف، نظر او را جلب کرده. ابراهیمی این اشیا را جمع‌آوری کرده و در حال حاضر تنها مجموعه‌دار استان است که مجموعه‌ای از چراغ‌های قدیمی دارد؛ چراغ‌هایی که هر یک قصه‌هایی کهن از زمان خود دارند، از چراغ‌های سنگی (مربوط به ماقبل دوره صفویه) گرفته تا چراغ زنبوری مجلسی که روزگاری روشنابخش محفل خانه‌ها بوده‌اند.

ثبت چراغ‌ها در سامانه جام
این معلم و پژوهشگر تاریخی که مجموعه چراغ خود را در سامانه «جام» به عنوان سامانه ملی مجموعه‌داران ثبت کرده است، می‌گوید: ابتدا هدفی برای تشکیل مجموعه و کلکسیون نداشتم و فقط از روی علاقه چراغ‌ها را خریداری می‌کردم یا به خاطر علاقه‌ام هدیه می‌گرفتم.
ابراهیمی چراغ کوچک سنگی را به ما نشان می‌دهد و می‌افزاید: قدیم از چراغ‌های پیه‌سوز و سنگی استفاده می‌کردند. بعدها با آمدن چراغ‌های فلزی شغل «چیلیه‌دار» یا تعمیرکار چراغ در منطقه پا گرفت. چراغ‌های موشی (قولوقچه) که بومی منطقه است فقط توسط چیله‌داران این منطقه ساخته می‌شد، اما اکنون دیگر از این شغل نشانی نمانده. وی با بیشتر شدن تعداد اشیا که شامل انواع وسایل کشاورزی، قالیبافی و روشنایی است، برای به نمایش گذاشتن آن‌ها به فکر ثبت مجموعه می‌افتد. ابراهیمی توضیح می‌دهد: چون قبل از من در استان کسی مجموعه تخصصی ثبت نکرده بود با مشکلات زیادی مواجه بودم، اما بالاخره توانستم مجموعه تخصصی چراغ‌های قدیمی را در سایت جام به ثبت برسانم و در حال حاضر ۱۶۰ چراغ قدیمی با تمام مشخصات و اطلاعات ثبت شده در سایت را نگهداری می‌کنم.
این مجموعه‌دار چراغ‌ها را در خانه نگهداری می‌کند. دیوار، کمد و قفسه‌های خانه پر از چراغ‌های چشم‌نوازی است که هر کدام جلوه و زیبایی خاصی دارند. او می‌گوید که کسی پیگیر زحمت‌هایش برای جمع‌آوری چراغ‌ها نیست و گه‌گاه زمان جشنواره‌ها برای نمایش مقطعی چند شی تاریخی برای گذاشتن در نمایشگاه از او قرض می‌گیرند و کسی به فکر نمایش دائمی کل مجموعه نیست در حالی که چراغ‌ها تاریخ منطقه را نشان می‌دهند.

راه‌اندازی اولین موزه تخصصی چراغ 
این معلم و پژوهشگر تاریخی به فکر راه‌اندازی اولین موزه تخصصی چراغ کشور افتاده، اما برای تامین زمین مناسب با شرایط موزه درگیر مشکلات مالی است. مکان‌های تاریخی مانند مدرسه قدیمی و حمام‌های تاریخی شهر که می‌توانست مناسب این کار باشد در اثر بی‌توجهی‌ تخریب شده‌اند و خانه‌های تاریخی تحت تملک شخصی قرار دارند که ابراهیمی می‌گوید توان مالی برای خرید ملک شخصی یا خانه تاریخی به قیمت میلیاردی را ندارد.
وی معتقد است اگر این موزه در مرکز استان راه‌اندازی شود، شاید مشکلات کمتری داشته باشد، اما برای کمک به گردشگری شهرستان محروم گرمی با جدیت پیگیر تاسیس موزه در گرمی است. ابراهیمی اگر محلی به صورت اجاره‌ای به این مجموعه اختصاص یابد، این چراغ‌ها را برای عموم به نمایش می‌گذارد تا هم تاریخ معنوی منطقه برای بومیان و گردشگران معرفی شود و هم گامی برای توسعه شهرستان در زمینه گردشگری برداشته شود.

انتهای پیام/