پايگاه خبري تحليلي آذرمغان، گروه استان‌ها – مرضیه گرانمایه: معدن آهن موئیل واقع در ۱۷ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین‌شهر از توابع استان اردبیل قرار داردِ، این معدن در دامنه غربی کوهستان سبلان جای گرفته و از مرکز استان ۱۱۲ کیلومتر فاصله دارد.

استان اردبیل از پهنه‌های معدنی از جمله پهنه ۲ هزار کیلومتر مربعی مشگین‌شهر، یک هزار کیلومتر مربعی باغرو و یک هزار کیلومتر مربعی جنوب استان و… تشکیل شده است که در این بین مشگین‌شهر از منابع معدنی غنی برخوردار بوده که بنا به گزارش‌های مقامات دولتی از سال‌ها پیش کار مطالعاتی در این مناطق آغاز شده است.

منطقه مشگین شهر دارای معادن طلا، مس، آهن و سایر مواد معدنی با ارزش است که در صورت اهتمام مسئولان و ورود سرمایه‌گذاران جدی می‌تواند تحولات اقتصادی و بهبود معیشتی مردم منطقه را به دنبال داشته باشد.

معدن موئیل سرشار از ماده معدنی به نام هماتیت است که به واسطه ویژگی‌های خاص خود از آن در بسیاری از صنایع بهره گرفته می‌شود و دارای ارزش اقتصادی بسیاری است از این رو انتظار می‌رود مردم این شهرستان با بهره‌مندی از چنین منابع خدادادی از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردار باشند.

گلایه مندی مردم موئیل از خام فروشی هماتیت موئیل

گلایه مندی مردم شهرستان مشگین‌شهر و خصوصاً مردم منطقه موئیل از جایی آغاز شد که هر سال منتظر عملی شدن وعده‌های سرمایه‌گذار این پروژه بودند تا طبق وعده‌هایی که به مسئولان شهرستانی و استانی داده شده بود با احداث کارخانه سبب رونق اشتغال و اقتصاد منطقه گردد که متأسفانه روز به روز شاهد غارت اموال عمومی و خام فروشی هماتیت این منطقه هستند.

روزانه جلوی چشم اهالی موئیل چند ۱۰ کامیون خاک معدن از این منطقه خارج و به مبالغ هنگفتی فروخته می‌شود بدون آنکه ریالی برای مردم این شهرستان منفعت داشته باشد و این عامل گلایه مندی و اعتراضات مردمی به مسئولان دولتی است که چرا اقدامی برای منع فعالیت این شرکت انجام نمی‌دهند؟

معدن موئیل ثروت عمومی مردم این منطقه است و با غارت این ثروت ارزشمند نه تنها سودی عاید مردم این منطقه نمی‌ٰشود، بلکه هیچ سرمایه‌گذاری با مشاهده خام فروشی این معدن راغب به سرمایه‌گذاری و احداث کارخانجات فرآوری و زنجیره فولادی در شهرستان نخواهد بود و این زنگ خطری برای مسئولان است تا با منع خام فروشی و بسترسازی مناسب در جهت جذب سرمایه‌گذار واقعی بکوشند.

حال سوال پیش می‌آید که چرا شهرستانی با دارا بودن چنین معادنی دارای بیشترین آمار بیکاری جوانان و فقر معیشتی است؟ چرا مسئولان استانی و شهرستانی علی رغم مشاهده گلایه مندی و اعتراضات مردمی به این قضیه ورود نمی‌کنند؟

سالانه ۲۵ میلیارد تومان از معدن هماتیت بهره‌برداری می‌شود

فرماندار شهرستان مشگین‌شهر در این خصوص اظهار کرد: قضیه معدن هماتیت موئیل کاملاً روشن است و نیازی به کارشناس و متخصص در حوزه معدن ندارد، پروانه بهره‌برداری از این معدن در قبال راه‌اندازی کارخانه و به دنبال آن ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی برای اهالی منطقه، به سرمایه‌گذار واگذار شده است.

صمدی تصریح کرد: متأسفانه با مشاهده اوضاع کنونی و فروش روزانه ۵۰ کامیون از خاک ارزشمند این معدن که هر ماشین شامل ۱۰ تن مواد خام معدنی است که درآمد ماهیانه حاصل از این خام فروشی بیش از ۲ میلیارد است و سالانه مبلغی حدود ۲۵ میلیارد تومان به جیب سرمایه‌گذار این پروژه می‌رود.

این مسئول با اشاره به دست‌های خالی مردم این شهرستان از منفعت این معدن افزود: در صورت اهتمام به این مسئله و با تشکیل کمسیون توسعه و عمران با واریز ماهانه ۲ میلیارد پول از قبال فروش خاک این معدن و واریز آن به حساب کل شهروندان یا به حساب شهرداری و دهیاری شاهد تحولات چشمگیری در عمران شهر و روستاهای این منطقه می‌شدیم به طوری که کل بودجه شهرداری و ۳۰۰ دهیاری در سال‌های گذشته ۱۲ میلیارد تومان بود که با بهره برداری از منافع این معدن به اندازه ۲ برابر بودجه دولت بهره‌مند می‌شدند.

باید در راستای رسیدگی به مشکلات معدن و اعتراضات مردمی شورای معادن استان پروانه بهره‌برداری به اسم شهرداری و دهیاری صادر کند.

وی گفت: نیاز است در راستای رسیدگی به مشکلات معدن و اعتراضات مردمی شورای معادن استان پروانه بهره‌برداری به اسم شهرداری و دهیاری صادر کند.

صمدی افزود: سرمایه‌گذار معدن هماتیت موئیل علی رغم قول‌های مساعدی که در زمان کلنگ‌زنی پروژه مبتنی بر احداث کارخانه داده بود فقط یک لودر در آن منطقه گذاشته و عملاً مردم و مسئولان منطقه را فریب داده است و با برداشت غیر کارشناسی سبب تخریب محیط زیست و نفوذ به داخل بافت روستایی نیز شده است.

سجاد داسی، دهیار روستای موئیل در گفت و گو با پايگاه خبري تحليلي آذرمغان، اظهار کرد: در آئین کلنگ‌زنی معدن توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی که با تشریفات بسیار عالی برگزار شد به طوری که چندین رأس گاو ذبح شد، تبلیغات گسترده‌ای انجام شد که سرمایه‌گذار با احداث مدرسه، بیمارستان و آسایشگاه معلولین اقدامات خوب عمرانی و آبادانی را انجام خواهد داد که به مرور زمان متوجه شدیم تمام حرف‌هایشان تبلیغات فریب‌کارانه‌ای بیش نبوده است.

وی بیان کرد: اگر این معدن ظرفیت اشتغالزایی و ایجاد تحولات اقتصادی را دارد ما به خودمان و به سرمایه‌گذار کمک می‌کنیم تا کارخانه را در هر جای این شهرستان که صلاح می‌داند احداث کند و از نیروهای جوان و تحصیل‌کرده این منطقه برای به کار گماردن استفاده کند تا منفعت عمومی حاصل شود نه اینکه صرفاً از منابع و خام فروشی معدن هماتیت این شهرستان برای بهره برداری شخصی استفاده کند.

خام فروشی هماتیت بعد از ۸ سال همچنان ادامه دارد

به دنبال اعتراضات مردمی در سطح شهرستان مشگین‌شهر مبنی بر غارت اموال معدنی منطقه توسط سرمایه‌گذار، اداره منابع طبیعی مشگین‌شهر بیانه‌ای در خصوص معدن هماتیت موئیل بدین شرح صادر کرد: لازم به توضیح است که اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مشگین‌شهر، حسب وظیفه ذاتی خویش، کلیه عرصه‌های ملی را مورد رصد قرار می‌دهد و برابر پیگیری دادستان و دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان مشگین‌شهر نسبت به برداشت هماتیت موئیل، کارشناسان این اداره در تاریخ ۱۴۰۰/۰۷/۲۸ ضمن بازدید میدانی و بررسی و جانمایی محدوده برداشت فعلی معدن هماتیت به مساحت ۷۵۰۰ مترمربع، طبق نقشه اجرای مقررات فعلی اداره منابع طبیعی، خارج از اراضی ملی و مرتعی بوده و داخل در اراضی زراعی اهالی منطقه شده‌اند.

یعنی در واقع استخراج، برداشت و انتقال مواد معدنی هماتیت از اراضی مزروعی اهالی صورت می‌پذیرد و اداره منابع طبیعی نقشی در کنترل اراضی زراعی اشخاص ندارد، علی‌ای حال به دلیل حساسیت موضوع، بایستی کلیه اقدامات شرکت توان‌گران سهند، با هماهنگی مسئولان محلی و شهرستانی صورت گیرد.

در سنوات گذشته معدن مذکور برداشت خود را از محدوده خود که جز اراضی ملی بوده استحصال کرده است و در صورت تجاوز از محدوده خود، با هر عنوانی، پرونده تخلف تشکیل و به مراجع قضائی ارجاع خواهد شد.

بهره برداران معدن هماتیت موئیل جهت نشان دادن اینکه کار آنها در بهره برداری از این معدن کاملاً قانونی است، بعد از انتشار بیانیه از طرف اداره منابع طبیعی مشگین‌شهر تصویر نامه مجوز بهره برداری شرکت سرمایه گذار از معدن هماتیت موئیل را منتشر کردند.

برداشت بی‌رویه از معدن هماتیت موئیل از زمان کلنگ‌زنی در سال ۹۲ تا سال ۱۴۰۰ همچنان در سکوت مسئولان استانی و شهرستانی ادامه دارد و معلوم نیست بعد از ۸ سال خام فروشی هماتیت، بهره‌برداری از این معدن به نفع چه کسانی است.

در حال حاضر برداشت بی‌رویه از معدن هماتیت موئیل از زمان کلنگ‌زنی در سال ۹۲ تا سال ۱۴۰۰ همچنان در سکوت مسئولان استانی و شهرستانی ادامه دارد و معلوم نیست بعد از ۸ سال خام فروشی هماتیت، بهره‌برداری از این معدن به نفع چه کسانی است و اینکه یک سرمایه‌گذار تا چه حد می‌تواند در مقابل این همه اعتراضات با گردن فراخی به فعالیت‌های غیرقانونی که مغایر با تعهداتش است ادامه دهد.

سنگ هماتیت موئیل کاملاً فرآوری می‌شود

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل در گفت و گو با پايگاه خبري تحليلي آذرمغان، اظهار کرد: با پیگیری‌های انجام شده سنگ هماتیت معدن موئیل مشگین شهر از پايگاه خبري تحليلي آذرمغان ماه امسال به صورت کامل فرآوری شده و در روند تولید سیمان به کار می‌رود.

رامین صادقی میزان استخراج سالانه این معدن را ۳۰ هزار تن عنوان و اضافه کرد: هیچ گونه خام فروشی عمده در این معدن انجام نمی‌شود بلکه این سنگ به عنوان مواد اولیه سیمان بعد از استخراج به کارخانه سیمان اردبیل حمل و فرآوری می‌شود.

وی در پاسخ به سوال پايگاه خبري تحليلي آذرمغان مبنی بر تعطیلی‌های مکرر این معدن گفت: معدن هماتیت مشگین شهر به مدت یک و نیم سال پیش تعطیل بود که بعد از توافقات انجام شده بین سرمایه گذار و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان این معدن از حالت تعطیلی خارج شده و هم اکنون عملیات استخراج و بهره برداری به صورت منظم انجام می‌شود.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان به میزان اشتغال در این معدن اشاره و اذعان کرد: در حال حاضر ۸ نفر از مردم بومی مشگین شهر به صورت مستقیم و ۲۴ نفر به صورت غیرمستقیم در این معدن اشتغال دارند.

همچنین به گفته فریبرز شجاع، معاون امور معادن استان اردبیل سود حاصل از بهره برداری معدن طبق توافقات در شورای معادن استان بخشی به حقوق دولتی اختصاص یافته و بخش دیگری بر اساس تفاهم نامه بین شرکت سرمایه گذار و دهیاری روستای موئیل به موضوعات عام المنفعه اختصاص می‌یابد.

وی همچنین خاطرنشان کرد: تقسیمات سود خالص معادن بدین شکل است که بخشی از سود به حساب خزانه رفته و مجدد به چرخه آبادانی استان بازمی گردد، ۱۲ درصد از کل حقوق دولتی به عملیات بازسازی معدن و ۱۵ درصد نیز به اعتبارات استان اضافه می‌شود.

شهرستان مشکین‌شهر بعد از مرکز استان، بزرگترین شهرستان به لحاظ جمعیت و وسعت شهری است و بالاترین نرخ بیکاری را هم در استان اردبیل به خود اختصاص داده است و این در حالیست که جغرافیای این منطقه سرشار از منابع و معادن خدادی است که نیاز است در مورد پذیرش بخش خصوصی در حوزه سرمایه‌گذاری ضمن اخذ تعهدات لازم در خصوص اجرای پروژه‌های اقتصادی و ایجاد اشتغال، پیگیری و نظارت کافی از سوی مقامات مسئول انجام گیرد تا اجحافی در حق مردم و اموال عمومی نباشد.

مطالبه عموم مردم مشگین شهر از مسئولان کشوری استانی و شهرستانی در مورد مسئله مهم معدن هماتیت موئیل این است که با توجه به شرایط اقتصادی مردم منطقه معیشت آنان و نرخ بیکاری جوانان به نفع مردم، مشکلات موجود در حوزه معدن را ساماندهی و از غارت اموال عمومی منطقه محروم مشگین شهر جلوگیری کنند.